001 ABANT SUYU : Abant gölünün kaynak bölümüne çok yakın bir yerde Bolu Ovasının kuzeydoğusundan çıkar ve Filyos çayına karışır.
002 ACI ÇAY : Kızıl Irmağın Hamzalı yakınlarında kuzeybatıdan aldığı bir koldur.
003 ACI SU : Kızıl Irmağın Zara boğazını geçtikten sonra aldığı bir koldur.
004 ADIRNAS(ADRENOS) ÇAYI : Antik çağda adı RHYDAKOS ‘dur. Murat Dağının Kuzeyinden kaynaklanır. Çeşitli kesimlerde Çavdarhisar çayı, Tavşanlı çayı, koca Çay ve Orhaneli çayı olarak da bilinir.
005 AFRİN ÇAYI : Asi Irmağı’nın Türkiye hudutları içine girdikten sonra aldığı doğudan gelen bir koludur.
006 AĞIL DERE (ÖLÇEK SUYU) : Kısır Dağından çıkar Ardahan’ın doğusunda Kura Irmağına katılır.
007 AHİLER DERESİ : Ahiler Köyünün güney yönü Aydınlık Mevkiinden gelip köy çıkışında Sakarya Irmağına katılan bir koldur.
008 AHİLYAS DERESİ : Çoruh Suyunun Çorum’un güney batısından gelerek aldığı bir koludur.
009 AKARÇAY : Afyon’un kuzeybatısındaki yamaçlardan inen derelerin Sincan Ovasında birleşmesiyle oluşur. 127 km uzunluğundadır. Afyon’un kuzeyinden geçerek güneydoğuya yönelir. Önemli kolları Seyitler Deresi, Kali Çayıdır. Bu iki kol Bolvadin-Çay Kasabaları arasında ve ovanın tam ortasında birleşerek Akarçay adıyla Eber Gölüne dökülür.
010 AKÇAY : Ege bölgesinin güneybatı kesimindeki Büyük Menderes Irmağının koludur. Menteşe yöresinde Sandıras Dağından doğar. Uzunluğu 157 km.'dir. Göktepe yakınlarında batıdan gelen Gökçayı alarak genişler. Yine batıdan Göktepe sırtlarından gelen bir kolu doğudan ise en büyük kolu olan bir çayı alarak Kemer Kasabası yakınlarında kurulan Kemer Barajının arkasında 14,8 km².lik derin ve uzun bir göle dönüşür. Barajdan çıkarak Bozdoğan ovasına giren Akçay 50 km bu ova içinden geçerek Yenipazar yakınlarında Büyük Menderese katılır.
011 AKHİSAR ÇAYI : Kum çayı olarak da bilinir. Akhisar Ovasından gelip Gediz Irmağına katılır.
012 AKSU ÇAYI : Ceyhan Irmağının en önemli kollarından biridir. Uzunluğu 150 km kadar olup Adıyaman’ın Gölbaşı İlçesi yakınlarında kuzeydoğu-güneybatı doğrultusunda uzanan Tektonik bir çukurluktaki Gölbaşı göllerinden doğar. Daha sonra kuzeybatıya döner. Kahramanmaraş’ın güneyine kadar sokulur. Burada güneybatıdaki Gavur dağı ile kuzeydoğudaki ahır dağlarından çıkan bir çok akarsuyu aldıktan sonra yeniden keskin bir dirsek yaparak batıya yönelir ve Ceyhan Irmağı ile birleşir.
013 AKSU ÇAYI : Akdeniz bölgesinin göller yöresinden doğar. Antalya yakınlarında denize dökülür. Uzunluğu 162 km.dir. Kaynaklarını Isparta yakınlarındaki Akdağ, Kalker kütlesi ile kalker ve filişlerden oluşan Davran Dağından alır. Önce güneydoğu doğrultusunda akar. Kavada Gölüne dökülüp yer altı sularına karışarak ilerler. Aşağı Gökdere Köyünün güneyinde Eğridir Gölünün suları ile birleşir. Daha sonra güneye doğru akıp kendisinden daha büyük olan Göksu deresi ile birleşerek Akdeniz’e dökülür.
014 AKSU ÇAYI : Giresun Dağlarından doğup Karadeniz Bölgesinin Doğu Karadeniz bölümünde Giresun yakınlarında denize dökülür. Uzunluğu 90 km.dir. Giresun Dağları üstünde yer alan Yedigöz ve Karagöl Platolarındaki gür kaynaklarla beslenir.
015 AKTAŞ DERESİ : İlk Kurşun Köyü yakınlarında Kuzeyden gelip Küçük Menderese karışan bir koldur.
016 ALACA SUYU : Çoruh Suyunun Çorum’un güneyinden gelerek birleştiği koludur.
017 ALACAŞEHİR ÇAYI : Salihli yakınlarından gelip Güneydoğu tarafından Gediz Irmağına katılan bir koldur.
018 ALADAĞ ÇAYI : Sakarya Irmağının Sündüüken Dağpları eteklerinden geçerken kuzeyden aldığı bir koldur.
019 ALADİN ÇAYI : Nazik Gölünün güneydoğu kenarından çıkan göl gideri ile birleşip daha sonra Sogaz
suyu ile birleşerek Kurmaç suyu adını alıp Ahlat koyunda Van Gölüne dökülür.
020 ALAKIR ÇAYI : Batı Akdeniz’de Bey Dağlarından doğar. Finike Körfezinden Akdeniz’e dökülür. Uzunluğu 60 km.dir.
021 ALARA ÇAYI : Batı Toros'ların oldukça yüksek kütlelerinden biri olan Geyik Dağlarından doğar. Antakya Körfezinden denize dökülür. Uzunluğu 60 km dir. Karacehennem kapısında çağlayanlar oluşturarak düz araziye açılır ve delta düzlüklerinden geçerek denize ulaşır.
022 ALAŞEHİR ÇAYI : Ege yöresinde Gediz Irmağı’nın en önemli kollarından biridir. Bulda’nın yaklaşık 15 km batısında bulunan Çal Dağından doğar. Uzunluğu 115 km’dir. Antik çağda KOGAMAS veya PHRYX adıyla bilinir. Önce kuzeydoğu yönünde daha sonra keskin bir dirsek yaparak batıya yönelir. Bu bölgede Koca Çay olarak da adlandırılır. Sarıgöl Kasabası yakınlarından geçtikten sonra Gözlübaba dağından doğan güçlü bir kol ile birleşerek daha sonra Gediz vadisinin uzantısı olan ovaya girer. Alaşehir’in 2 km kadar güneydoğusundan geçerek Salihli’nin 3 km batısında Gediz Irmağı ile birleşir.
023 ALATA ÇAYI : Orta Toros'larda Bolkar Dağları eteklerinden doğar ve Erdemlinin 1 km doğusun da denize dökülür. Uzunluğu 65 km dir.
024 ALİKEL SUYU : Sakarya Irmağının Aaktaş yakınlarında birleşen bir koludur.
025 ALİÖREN DERESİ : Banaz Kazası’nın 1 km doğusunda Banaz Çayına karışan bir koldur.
026 AMBAR ÇAYI : Dicle Irmağının Diyarbakır’ı geçtikten sonra bir dirsek yaparak doğuya yöneldiği anda kuzeybatından gelip karışan bir koludur.
027 ANKARA ÇAYI : Enduru çayı olarak da bilinir. Ankara’nın içinden geçer. Uzunluğu 186 km dir. Sakarya Irmağına katılır. Ankara’nın batısında birleşen 3 kolu vardır. Bunlar Ankara’nın kuzeydoğusundaki İdris Dağlarından doğan Hatip Çayı dır. (Diğer adı Bent Deresidir). Kayaş vadisini boyunca katleden Hatip Çayı Elmadağ dan ve Haymana Platosundan ince su ile birleşir. Emir ve Mogan Göllerinin sularını da alır. Ankara’nın kuzeyindeki Aydos Dağından doğan Çubuk Çayı ile güneye doğru oldukça uzun bir yol kat eder. Bu üç akarsu Ankara’nın 20 km kadar batısında birleşerek Ankara Çayını oluşturur. Bir süre doğu-batı doğrultusunda akar. Kuzeydoğuda Mürtet Ovasından geçen ova suyunu alır. Malı Köy yakınlarında güneybatıdan gelen Haymana Suyunu da aldıktan sonra keskin bir dirsek ile kuzeybatıya döner ve doğu-batı doğrultusunda akarak Çağlayan Kasabası yakınlarında Sakarya Irmağı ile birleşir.
028 ARAÇ ÇAYI : Soğanlı çayının diğer adıdır.
029 ARAPKİR SUYU : Kemaliye önlerini geçtikten sonra kuzeybatıdan Karasuya katılan bir koldur.
030 ARAS IRMAĞI : Bingöl Dağlarının kuzey yamaçlarından doğar ve Hazar Denizine dökülür. Ülkemizde ki uzunluğu 1059 km’dir. Güney doğu-kuzeybatı doğrultusunda akar ve daha sonra geniş bir yay çizerek doğuya yönelir. Tekman yakınlarında Palandöken dağlarından doğan küçük bir kolu alarak genişler. Küllü Kasabası yakınlarında güney doğuya dönerek Pasinler Ovasına iner. Burada batıdan gelen Pasin Çayı ile birleşip doğuya yönelir Tarihsel Çoban dede Köprüsünü geçerek Horosan yakınlarında kuzeyden gelen Zilin suyunu ve güneyden gelen iki küçük çayı alır. Darphane Kasabası yakınlarında batıdan gelen küçük bir kolun katılması ile geniş bir yay çizerek yeniden doğuya yönelir. Pernavut Kasabasını 10 km kadar geçtikten sonra kuzeyden gelen 174 km uzunluğunda ki Arpa Çay ile birleşir. Kaynakları ve yukarı kesimi Türkiye’de bulunan Sarı suyu (Zengibar Çayı)’la İran’da birleşir. Daha sonra güneydoğuya yönelerek yine kaynakları Türkiye’de olan Kura Irmağı ile birleşip Hazar Denizine dökülür.
031 ARPA ÇAY : Sovyetler Birliğinde ki Akbaba Dağından doğar. Uzunluğu 174 km’dir. Bir süre Doğuya doğru aktıktan sonra keskin bir dirsek çizerek güneye yönelir. Bu kesimde Gümrü Çayı olarak da bilinir. Gümrü (Leninakan) Kentinin içinden geçer önce batıya ardından güneye yönelerek Türkiye toprakları içindeki iki önemli kolu olan Çıldır Suyu ve Allahuekber dağının doğu yamaçlarından doğan Kars Çayını alır. Tuzluca Kasabasının kuzeyinde Asar Irmağına katılır.
032 ARSIZÖZÜ SUYU : Delice Irmağı’nın Bozok Plâtosundan aldığı kollardan biridir.
033 ASİ IRMAĞI : Uzunluğu 380 km olup Türkiye’de ki kısmı 97 km’dir. Lübnan ve Antilübnan Dağları arasından doğar. Kuzeye doğru akarak Hama yakınlarında güçlü bir Akarsu ile birleşir. Batıdan da Sorul Deresini alır. Hatay yöresinden Türkiye’ye girer. Antakya Kentini geçip Amanos Dağlarının güneyinde Saman Dağı Kasabası yakınlarında Akdeniz’ e dökülür. Türkiye topraklarına girdikten sonra kuzeyden Karasu doğudan Afrin Çaylarını alır. Ayrıca Amik Gölünden çıkan Küçük Asi(Karadere) de Asi Irmağına katılır. Antakya Kenti yakınlarında ünlü Harbiye çağlayanlarını oluşturan Defne Suyu ile birleşir.
034 AŞAĞI HANİK ÇAYI : Dicle Irmağının Diyarbakır’ı geçtikten sonra bir dirsek yaparak doğuya yöneldiği anda güneyden gelip karışan bir koludur.
035 BAĞDEMİYE DERESİ : İlk Kurşun Köyü yakınlarında Güneyden gelip Küçük Menderese katılan bir koldur.Hadım GökSuyunun diğer adıdır.
036 BAKIRÇAY : Ege bölgesinin kuzeyindedir. Uzunluğu 129 km’dir. Balıkesir’in güneyindeki Ömer Dağından doğar. Çandarlı körfezinden Ege Denizi’ne dökülür. Üç önemli kolu vardır. Gelenbenin kuzeyindeki dağlardan doğan kolu kuzeybatı doğrultusunda akarak Gelenbeyi geçtikten sonra keskin bir dirsekle batıya ve Soma içinden geçerek Bakırçay ovasına iner. İkinci kol Savaş tepenin batısındaki dağlardan doğar. Kuzey-güney doğrultulu kısa ve oldukça hızlı akışlı Yarçalı deresidir. Üçüncü kol ise kuzeybatıda ki Madra Dağından doğar ve önceleri kuzeybatı-güneydoğu doğrultusunda akarak Turhanlı Kasabası yakınlarında geniş bir yay çizer ve güneybatıya yönelir. Bu üç kol Bakırçay ovasının ortalarında birleşerek Bakırçay adını alır. Kırkağaç ovasından Soma’nın yakınlarından daha batıda ise Yund ve Madra dağları arasında geniş ovadan geçer. Kozak kütlesinden doğan ve hızlı akışlı bir akarsu olan Sarı azmak deresinin getirdiği molozlar Bakırçayın daha güneye doğru iterek Çandarlı körfezinde denize dökülmesine neden olur. Antik çağda adı Kaikos’dur.
037 BANAZ ÇAYI : Büyük Menderes Irmağının önemli kollarındandır. Uşağ’ın 35 km kuzeydoğusundaki Murat Dağından doğar. Uzunluğu 165 km’dir. Dağın güneydoğu yamaçlarındaki bol sulu kaynaklarıyla beslenir. Önceleri kuzey-güney doğrultusunda akar. Hallaçlar köyünü geçtikten sonra sert bir dirsekle güneybatıya döner ve Kaplangı köyünden sonra Banaz ovasına girer. Banazın 1 km doğusunda kuzeyden gelen Güleç Çayı ve Aliören Deresini alarak oldukça güçlenir. Güneye yönelerek Susuz Kasabası yakınlarında doğudan Böğürtlen Dersini batıdan Derin Deresini alıp oldukça dar ve derin bir boğaz oluşturarak Boğazdan çıkar. Çoğuplu Köyü yakınlarında geniş bir yay çizerek batıya yönelir ve doğudan gelen Bulkas Çayını alır. Çağlayanlar yaparak Büyük Menderese karışır.
038 BATMAN ÇAYI : Dicle Irmağının önemli kollarından biridir. Güneydoğu Torosların yamaçlarından doğar. Birçok kolun birleşmesiyle oluşur. Uzunluğu 170 km’dir. Batman Çayının ana kolu Muş Ovasının güneyindeki dağlık kesimden doğar. Bu kola daha sonra Sırım ve Kolp Çayları katılır .Bu çaylar Boşat Köyünün 10 km kadar kuzeydoğusunda birleştikten sonra ana kola katılır. Üçüncü önemli kolu Sason Dağlarından doğan Sason Çayıdır. Bu çay Malabadi Kasabasının hemen kuzeyinde ana kol ile birleşir. Batman ilinin batısında geniş bir yay çizerek Dicle Irmağına dökülür.
039 BATTAL DERESİ : Sultan dağlarından iner ve güneyden Çavuşlu (Ilgın) gölüne dökülür.
040 BAYATÇIK DERESİ : Ahır Dağının bir bölümünü oluşturan Tok sivrisinden doğar. Porsuk Çayını oluşturan koldur.
041 BEHZAT DERESİ : Tokat İlinin Güneyinden gelip Yeşil Irmağa katılır.
042 BELİH SUYU : Şanlıurfa Yöresinden doğup Suriye’de Fırat Irmağına dökülür.
043 BENDİMAHİ ÇAYI : Van Gölünün kuzey doğusunda Erciş Körfezinden göle dökülür
044 BERAY SUYU : Porsuk Çayının Porsuk Barajı bölümünde aldığı bir koldur.
045 BEŞGÖZLER DERESİ : Eber Gölünden kaynaklanan ve İlyas Paşa köyünde Sakarya Irmağına katılan koldur.
046 BEŞİKTEPE SUYU : Ergene Irmağını Muratlı yakınlarında güneyden gelerek katılan bir koldur.
047 BEŞPINAR DERESİ : Çoruh Irmağının Bayburt’un kuzeyindeki Düzeker Ovasında birleşen bir koludur.
048 BEŞPOYRAZ DERESİ : Abant Gölünü çevreleyen dağlardan gelip yarılmış vadilerden geçerek Abant Gölüne dökülür.
049 BETRO SUYU : Çoruh Irmağına Artvin iline yaklaşırken Şavşat ve Ardanuç çevrelerinin suları ile oluşan ve sağ taraftan katılan bir koludur.
050 BİGA ÇAYI : Kocabaş Çayının diğer adıdır.
051 BOĞAZ DERE : Terkoz Gölünün fazla sularını Karadeniz’e boşaltan bir gide genidir.
052 BOĞAZLIYAN ÇAYI : Delice Irmağı’nın Bozok Plâtosundan aldığı kollardan biridir.
053 BOLU SUYU(BÜYÜK SU) : Abant Gölü’ nün ayağı olup Bolu Ovası’ndan geçer, Büyük Su adıyla bilinir. Mengen Çayı ile Bolu’nun kuzeydoğusunda Çağ Gölü’ nün ayağını alarak birleşip Devrek Çayı’nı oluşturur.
054 BOTAN ÇAYI : Ulu Çay olarak da bilinir. Kaynaklarını Doğuanadolu Bölgesinden alıp ve Güneydoğuanadolu Bölgesinde Dicle Irmağına kavuşur. Uzunluğu 268 km’dir. Başlangıç kolları Van Gölünün güneyi ile Hakkari Yöresi arasındaki Yüksek dağlık kesimden kaynaklanır. Bu kesimde Nordus Çayı adıyla anılan akarsu batıya doğru akarak önce sağdan Van Gölünün güneyindeki dağlardan doğan Müküs (Bahçesaray) Deresini alır. Daha sonra batıda gene sağdan Hizan Çayını alır. Beytüşşebap yöresinden gelen Türbehan Deresi de akarsuya bu kesimde katılır. Akarsu Pervari’den geçerken Botan Çayı adını alır ve bu ad genellikle akarsuyun bütün çığırı için kullanılır. Adını aldığı bu yörenin adı eski kaynaklarda Buhtan olarak geçer. Daha sonra güneybatıya yönelip Siirt Kentinin yaklaşık 3 km güneyinden geçer. Doğudan gelen Zarova Suyunun ve kuzeyden elen Keşan Çayını aldıktan sonra Kurtalan İlçesine bağlı Çaltepe (Eski adı Til) Köyü yakınında Dicle Irmağına katılır.
055 BUDAKÖZÜ ÇAYI : Delice Irmağı’nın Sungurlu Yöresinden aldığı koludur.
056 BULANIK SUYU : Doğu Anadolu bölgesinde Van Gölünün kuzeybatısında Bulanık ilçe merkezinde bulunan Haçlı Gölünün bir gideri olarak Murat Irmağına katılır.
057 BULKAZ ÇAYI : Afyon İlinin Çoğuplu Köyünün doğusundan gelir ve Banaz Çayına katılır.
058 BÜYÜKDERE ÇAYI : Çanakkale Gökçeada da Gökçeada barajının sularını sağlar.
059 BÜYÜK MENDERES IRMAĞI : Ege bölgesinin en büyük akarsuyudur. Uzunluğu 584 km dir. Başlıca kolları Banaz Çayı, Çine Çayı, Karaçay ve Çürüksudur. Anadolu'nun dağlık kesimlerinden doğar. Murat Dağından inen Banaz Çayını Çivril tarafından uzanan Kufi Çayını Denizliye doğru akan Emir Çayını ve bunun uzantısı Çürük suyunu aldıktan sonra Sarayköy yakınlarında kendi adını taşıyan ovaya iner. Ardından Çivril ovasını geçerek Çökelez Dağını kuzeyden dolaşır daha ileride güneyden Akçayı güneydoğudan Çine Çayını aldıktan sonra Balat Ovasına geçer. Düz bir taban üstünde sık sık yatağını değiştirir.
060 BÜYÜK SU : Bolu Suyunun diğer adıdır.
061 CARA DERESİ : Çıldır gölünden Taşbaşı yöresinde çıkıp Kors Çayına katılır.
062 CEBİN SUYU : Sivas’ın Batısında kuzeyden gelip Kızıl Irmağa dökülür.
063 CEHENNEM DERESİ : Dalaman Çayı’nın Kapız vadisinin iki tarafındaki dağlardan gelip doğudan aldığı yaz aylarında kuruyan bir koludur.
064 CENGİGE (ÇAĞLAYAN)DERESİ: Erzincan Ovasının Güneydoğusundan gelen ve Girlelik Çağlayanından dökülen suları toplayan Karasu ’yun bir koludur.
065 CEYHAN IRMAĞI : Doğu Anadolu bölgesinin batısından Kahramanmaraş ile Elbistan ilçe merkezinin 2 km kadar Güneyindeki Şardağın Pınarbaşı mevkiinden doğarak Akdeniz’e dökülür. Uzunluğu 509 km dir. Elbistan ile merkezinden sonra doğu-batı doğrultusunda akar. Kuzeyden Tahtalı Dağlarından inen Hurman Çayını, doğudan Nurhak Dağlarından doğan Söğütlü Irmağını ve batıdan Binboğa Dağlarının eteklerinden doğan Göksun Çayını alır ve Elbistan Havzasını terk eder. Güneye doğru yönelir. Gölbaşı göllerinin sularını toplayan Aksu Çayını alarak Ceyhan Ovasına girer. Bu ovada Kadirli yöresinin sularını toplayan Savran Çayı ile Körsulu Çayını alır. Ve Çukurova’nın doğu kenarını izleyip Karataş’ın doğusundaki alçak tepeleri bebeli boğazından geçerek denize ulaşır.
066 COT SUYU : Hanak Yöresinden gelen sularla beslenir. Kısır Dağından sonra Ardahan’ın doğusunda Kura Irmağına katılır.
067 ÇAKIT SUYU : Akdeniz bölgesinde Adana’nın batısında Seyhan Baraj gölüne dökülür. Kuzeyde Niğde ili sınırları içinde Volkanik kökenli Pozantı dağlarından doğan Pozantı Deresi kuzeydoğu-güneybatı doğrultusunda bir süre aktıktan sonra bir yay çizerek güneye döner. Öte yandan Bolkar Dağları’nın kuzey yamaçlarından doğan doğuya doğru çıktıktan sonra güneydoğuya dönen Ulukışla Suyu yada Halkapınar Pozantı deresi ile birleşerek Çakıt suyunu oluşturur. Uzunluğu 125 km dir. Çiftehan ile Hacıkırı arasında kendi adıyla anılan Çakıt Boğazından geçip Çukurovaya girer ve Seyhan Baraj gölüne dökülür.
068 ÇALTI SUYU : Karasu’ yun İliç önlerini geçtikten sonra aldığı bir koldur.
069 ÇAN DERESİ : Kocabaş Çayının Başlangıç kesimindeki ismidir.
070 ÇANAKÇI DERESİ : Niksar Suyu olarak da bilinir. Kerkit ırmağının Niksar önlerinde aldığı bir koldur.
071 ÇARK SUYU : Sapanca Gölünün sularını boşaltan dere kuzeydoğudan gelerek Sakarya Irmağına katılır.
072 ÇARŞAMBA ÇAYI : Akdeniz bölgesinden doğar ve iç Anadolu bölgesinde Konya Kapalı Havzasında sona erer. Beyşehir gölünün güneydoğusundan doğal bir gidegen olarak çıkan çay Menderesler oluşturarak kuzeyden Suğla gölüne akar. Doğal akışını yitirmemesi için kanal içine alınmış olan çayın bu bölüm Beyşehir kanalı adıyla anılır. Apa barajına kadar bu adla giden çay Apa barajından sonra Çarşamba Çayı adını alır. Çumra yöresinden kollara ayrılarak Karakaya yöresinde bataklıklarda sona ere. Uzunluğu 105 km dir.
073 ÇATAK DERESİ : Boz Ddağlardan doğar ve Kadın Deresi ile birleşir.
074 ÇEKİT SUYU : Aladağlardan kaynaklanan ve kuzeybatıdan gelen Seyhan Baraj Gölü ardında Seyhan Irmağı ile birleşen bir koludur.
075 ÇERCİ DERESİ : Sivas’ın batısında güneyden gelip Kızıl Irmağa dökülür.
076 ÇEVEREK ÇAYI : Karadeniz bölgesinin orta bölümünde Amasya’nın 18 km güneyinde Yeşilırmaka katılır. Yeşilırmak’ın üç büyük kolundan biridir. Uzunluğu 33 km dir. Tokat’ın güneybatısındaki Develi Dağları ile Sivas’ın kuzeybatısındaki Çamlıbel Dağından inen kolların Artova düzlüğü yakınlarında birleşmesiyle oluşur. Bir süre güneybatı yönünde akar ve gür kaynaklı güçlü kollar alır. Keskin bir dirsek ile kuzeye yönelen bozok Platosu içinde dar ve derin boğazlar oluşturur. Adını aldığı Çeverek’in doğusundan geçtikten sonra gebe batı kuzeye ve kuzeydoğuya yönelir. Göyncek’i yaklaşık 6 km geçince güneybatıdan gelen Çorum çayını alır. Yaklaşık 20 km sın Amasya ovasından Yeşilırmaka dökülür. Bozok Platosunda akarken Çamlık alanlar içinden geçer. Bu kesimde bol balık yaşar.
077 ÇEVRE SUYU : Ermenek Çayının diğer adıdır.
078 ÇIĞLI SUYU : Zap suyunun diğer adıdır.
079 ÇILDIR SUYU : Arpa Çayın önemli bir koludur. Çıldır Ovasından doğar. Gümrü Kenti dışında Arpa Çayına katılır.
080 ÇİLKARI DERESİ : Alemdar Boğazının çıkışında Omala Ovasının sağından Yeşil Irmağa Katılan bir koldur.
081 ÇİNE ÇAYI : Ege bölgesinin koludur. Muğla’nın batısındaki dağların eteklerinden doğan çay İkizdere, Karpuzlu, Malgaç, Koçak, Emirdoğan, Kısır, Torluk Köşk dereleri gibi kollarla büyür. Yatağan ovasından geçen bölümü Yatağan’ın eski adı Ahiköy çayı olarak ya da Dipsiz çay diye anılır. Eski Çine yakınlarında Çine ovasından çıkar, sonra kuzeybatıya yönelerek yeniden dar bir boğaza girer ve aydın ovasından çıkar. Aydın’ın güneyinde Koçarlı’nın ise doğusunda bir noktada Büyük Menderese karışır. Uzunluğu 99 km dir. Karpuzlu Deresi en büyük koludur.
082 ÇORLU SUYU : Ergene Irmağına Muratlı yakınlarında karışan bir koldur.
083 ÇORUH IRMAĞI : Doğu Anadolu dan doğup Karadeniz’e dökülen akarsuların en doğuda olanıdır. Uzunluğu 466 km olup bunun 442 km si Türkiye sınırları içindedir. Çoruh Irmağı Erzurum – Kars platosundan Mescit Dağının batı yamaçlarından doğar. Başlangıçta doğu-batı doğrultusunda akarken Bayburt önlerinde bir yay çizerek kuzeye yönelir. Bayburt’un içinden geçtikten sonra sağdan en önemli kolu Oltu Çayını alır. Oltu Çayında Tortum Gölünün Ayağı olan Tortum Çayını bu kavuşma yerinden az önce kendine katar. Artvin’e yaklaşırken sağ taraftan Şavşat ve Ardanuç çevresinin sularını toplayan Berta suyunu alır. Borka’nın ortasından geçerek Muratlı (Maradit) yakınlarında Türkiye topraklarından ayrılır.
084 ÇORUM SUYU : Karadeniz bölgesinin orta bölümünde Çekerek Çayının önemli bir koludur. Uzunluğu 121. Km Çorum’un kuzeybatısındaki köse dağının yamaçlarından Kızılırmak yakınlarından doğar. Güneydoğuya akarak Çorum’un batısından geçer. Güneybatıdan gelen Ahilyas deresini sonrada güneyden gelen Alaca suyunu alıp kuzeydoğuya yönelir daha sonra Mecitözü ilçe Topraklarını Akaçlayan Tanözü suyunu alır ve Amasya Ovasının tam güneybatısında Yeşilırmaka karışan Çekerek Çayıyla birleşir.
085 ÇUBUK ÇAYI : İç Anadolu bölgesinin yukarı Sakarya kesiminde uzunluğu 84 km dir. Ankara’nın kuzeyinden Aydos Dağının yamaçlarından doğar. Kuzey- güney doğrultusunda akarak çubuk ovasına geçer. Ankara ovasında Hatip Çayı ve incesu ile birleşip bir yay çizerek batıya yöneldikten sonra Ankara Çayı adını alır ve Sakarya ırmağı ile birleşir.
086 ÇÜRÜK SU : Büyük Menderes Irmağının kolu olan Emir Çayının uzantısıdır.
087 DADAY ÇAYI : Gök Irmağın Daday Kasabası yakınlarında Batı – Doğu doğrultusunda ilerlerken aldığı adıdır.
088 DALAMAN ÇAYI : Akdeniz bölgesinin batı-sınırlarında Akdeniz’e dökülür. Gölhisar’ın güneyinde Yeşilgöl dağının kuzey yamaçlarından çıkar. Uzunluğu 225 km dir. Başlangıç kesiminde Horzum çayı olarak bilinir. Önce kuzeye daha sonra kuzeybatıya yönelerek Gölhisar ovasından geçer. Bu kesimde de Kelekçi çayı adıyla anılır. Ardından Acıpayam ovasının güneyinde büyük bir dirsek yaparak güneybatıya yönelir. Kapız vadisinin iki tarafındaki dağlardan gelen gür akışlı Hüsniye ve Gürlek sularını batıdan doğudan ise yazın kuruyan Gökçay, Örençay cehennem deresi gibi küçük suları aldıktan sonra Örentepe ile Bulgurlu tepe arasından Dalaman Ovasına girer ve Akdeniz’e ulaşır.
089 DALYAN ÇAYI : Köyceğiz Gölünün güneyinden çıkan bir göl gideridir. Dalyan kasabasının kuzeybatısında saz ve kamışlardan oluşan adacıklar arasında akar ve Akdeniz’e dökülür.
090 DANKIRAN ÇAYI : Dicle Irmağının Diyarbakır ilini geçtikten sonra bir dirsek yaparak doğuya yöneldiği anda batıdan gelip karışan bir koludur.
091 DAVENT DERESİ : Edirne il sınırları içinde bulunan dere üzerine Kadıköy Barajı kurulmuştur.
092 DELİCE IRMAĞI : İç Anadolu bölgesinin orta Kızılırmak bölümünde Kızılırmağ’ın en uzun koludur. Uzunluğu 426 km dir. Akdağ madeni dağlarından doğduktan sonra Bozok Platosunun irili ufaklı sularını toplar. Arsızzözü, Sorçunözü , Eğriöz, Konak çayı, Boğazlıyan kollarını oluşturur. Ankara-Kayseri arası Fakılı İstasyonu yolundan Çerikli istasyonu yakınına kadar olan kesiminde aynı adlı vadiyi izler. Çankırı’nın doğusunda Kızılırmağ’a karışır.
093 DELİÇAY : Uludağ ve Bursa Ovalarından gelen suları bünyesinde toplayan akarsu Bursa Ovasında Nilüfer çayına karışır.
094 DELİİNİŞ ÇAYI : Demirci Simav Dağlarının kuzeyinden inen Gediz Irmağının bir koludur.
095 DEMREK ÇAYI : Demirli Simav Dağlarının kuzeyinden inen Gediz Irmağının bir koludur.
096 DERİN DERESİ : Afyon İlinin Susuz Kasabasının batısından gelen ve Susuz Kasabası yakınında Banaz Çayına katılan bir koldur.
097 DEVEGEÇİDİ (FURTAKSA)SUYU: Diyarbakır ili yakınında kuzeybatıdan gelip Dicle Irmağına katılır.
098 DEVREK ÇAYI : Abant Gölünün ayağı olan ve Bolu ovasından geçen Bolu suyu (Büyüksu) ile Çağa Gölü ayağını da alarak Mengen’den gelen Mengen Çayının birleşmesiyle oluşur. Bu iki akarsu Bolu’nun kuzeydoğusundaki Göksu’da birleşir. Önce Dirgene Çayı, daha ileride Devrek Çayı adını alır. Kuzeye yönelen Devrek Çayı sonra güneybatı-kuzeydoğu doğrultusunda akarak Devrek’ten geçer. Karabük-Zonguldak demiryolu üzerindeki Tefen İstasyonu yanında Filyos Çayına karışır. Uzunluğu 170 km dir.
099 DEVREZ ÇAYI : Kızılırmağ’ın üç büyük kolundan biridir. Uzunluğu 186 km dir. Köroğlu dağlarının kuzey yamaçlarından inen sular Devrez Çayının kaynaklarını oluşturur. Önceleri kuzeye doğru akarak Kurşunlu’dan sonra daha çok batı-doğu doğrultusunda ilerler. Kuzeyde Ilgaz dağlarından inen suları alır. Ilgaz ilçe merkezinden geçer. Tosya önlerinde Tosya ovasına akar. Tosya ovasından sonra Güneybatı-kuzeydoğu doğrultusunda akarak Kargı’nın güneybatısında Kızılırmağ’a karışır.
100 DİCLE IRMAĞI : Hazar gölünün (Gölcük) ayağı ile bu gölün yakınında bulunan Hazar baba dağından çıkar. 1900 km uzunluğunun Türkiye’deki bölümü 523 km dir. Başlangıç kesiminde Ergani yada Maden Suyu adıyla bilinir. Eğil’in 10 km kadar doğusunda kuzeyden gelen Dipni çayını alır. Diyarbakır’a ulaşmadan az önce güneybatıdan gelen Devegeçidi (Furtaksa) suyunu alır. Diyarbakır önlerinde geniş bir yatak içinde akar kenti geçtikten sonra bir dirsek çizerek doğuya yönelir ve asıl önemli kollarını bundan sonra alır. Bunlar sırasıyla batıdan Dankıran çayı, güneyden Yenice suyu ve Karasu , kuzeybatıdan Kuru Çay’dır. Daha sonra çığırların hepsi Türkiye sınırları içinde bulunan Batman, Garzan, Botan çayları gibi üç önemli kol alır. Kulp ve Sason Dağlık yörelerinden sonra Batman çayı adıyla anılır. Kaynağın Hacreş ve Sason dağlarından sonra güneydoğuya yönelen Dicle ırmağı Mardin eşiğini dar ve derin boğazlarla yaparak Cizre ‘ye iner. Türkiye Suriye sınırını oluşturduktan sonra Habur kavşağında Irak topraklarına girer. Kurna’da Fırat ile birleşerek Şattül-Arap adını alarak Basra körfezine dökülür. Türkiye hudutları dışında kendine ulaşan kollar Büyük Zap ve Diyalı sularıdır.
002 ACI ÇAY : Kızıl Irmağın Hamzalı yakınlarında kuzeybatıdan aldığı bir koldur.
003 ACI SU : Kızıl Irmağın Zara boğazını geçtikten sonra aldığı bir koldur.
004 ADIRNAS(ADRENOS) ÇAYI : Antik çağda adı RHYDAKOS ‘dur. Murat Dağının Kuzeyinden kaynaklanır. Çeşitli kesimlerde Çavdarhisar çayı, Tavşanlı çayı, koca Çay ve Orhaneli çayı olarak da bilinir.
005 AFRİN ÇAYI : Asi Irmağı’nın Türkiye hudutları içine girdikten sonra aldığı doğudan gelen bir koludur.
006 AĞIL DERE (ÖLÇEK SUYU) : Kısır Dağından çıkar Ardahan’ın doğusunda Kura Irmağına katılır.
007 AHİLER DERESİ : Ahiler Köyünün güney yönü Aydınlık Mevkiinden gelip köy çıkışında Sakarya Irmağına katılan bir koldur.
008 AHİLYAS DERESİ : Çoruh Suyunun Çorum’un güney batısından gelerek aldığı bir koludur.
009 AKARÇAY : Afyon’un kuzeybatısındaki yamaçlardan inen derelerin Sincan Ovasında birleşmesiyle oluşur. 127 km uzunluğundadır. Afyon’un kuzeyinden geçerek güneydoğuya yönelir. Önemli kolları Seyitler Deresi, Kali Çayıdır. Bu iki kol Bolvadin-Çay Kasabaları arasında ve ovanın tam ortasında birleşerek Akarçay adıyla Eber Gölüne dökülür.
010 AKÇAY : Ege bölgesinin güneybatı kesimindeki Büyük Menderes Irmağının koludur. Menteşe yöresinde Sandıras Dağından doğar. Uzunluğu 157 km.'dir. Göktepe yakınlarında batıdan gelen Gökçayı alarak genişler. Yine batıdan Göktepe sırtlarından gelen bir kolu doğudan ise en büyük kolu olan bir çayı alarak Kemer Kasabası yakınlarında kurulan Kemer Barajının arkasında 14,8 km².lik derin ve uzun bir göle dönüşür. Barajdan çıkarak Bozdoğan ovasına giren Akçay 50 km bu ova içinden geçerek Yenipazar yakınlarında Büyük Menderese katılır.
011 AKHİSAR ÇAYI : Kum çayı olarak da bilinir. Akhisar Ovasından gelip Gediz Irmağına katılır.
012 AKSU ÇAYI : Ceyhan Irmağının en önemli kollarından biridir. Uzunluğu 150 km kadar olup Adıyaman’ın Gölbaşı İlçesi yakınlarında kuzeydoğu-güneybatı doğrultusunda uzanan Tektonik bir çukurluktaki Gölbaşı göllerinden doğar. Daha sonra kuzeybatıya döner. Kahramanmaraş’ın güneyine kadar sokulur. Burada güneybatıdaki Gavur dağı ile kuzeydoğudaki ahır dağlarından çıkan bir çok akarsuyu aldıktan sonra yeniden keskin bir dirsek yaparak batıya yönelir ve Ceyhan Irmağı ile birleşir.
013 AKSU ÇAYI : Akdeniz bölgesinin göller yöresinden doğar. Antalya yakınlarında denize dökülür. Uzunluğu 162 km.dir. Kaynaklarını Isparta yakınlarındaki Akdağ, Kalker kütlesi ile kalker ve filişlerden oluşan Davran Dağından alır. Önce güneydoğu doğrultusunda akar. Kavada Gölüne dökülüp yer altı sularına karışarak ilerler. Aşağı Gökdere Köyünün güneyinde Eğridir Gölünün suları ile birleşir. Daha sonra güneye doğru akıp kendisinden daha büyük olan Göksu deresi ile birleşerek Akdeniz’e dökülür.
014 AKSU ÇAYI : Giresun Dağlarından doğup Karadeniz Bölgesinin Doğu Karadeniz bölümünde Giresun yakınlarında denize dökülür. Uzunluğu 90 km.dir. Giresun Dağları üstünde yer alan Yedigöz ve Karagöl Platolarındaki gür kaynaklarla beslenir.
015 AKTAŞ DERESİ : İlk Kurşun Köyü yakınlarında Kuzeyden gelip Küçük Menderese karışan bir koldur.
016 ALACA SUYU : Çoruh Suyunun Çorum’un güneyinden gelerek birleştiği koludur.
017 ALACAŞEHİR ÇAYI : Salihli yakınlarından gelip Güneydoğu tarafından Gediz Irmağına katılan bir koldur.
018 ALADAĞ ÇAYI : Sakarya Irmağının Sündüüken Dağpları eteklerinden geçerken kuzeyden aldığı bir koldur.
019 ALADİN ÇAYI : Nazik Gölünün güneydoğu kenarından çıkan göl gideri ile birleşip daha sonra Sogaz
suyu ile birleşerek Kurmaç suyu adını alıp Ahlat koyunda Van Gölüne dökülür.
020 ALAKIR ÇAYI : Batı Akdeniz’de Bey Dağlarından doğar. Finike Körfezinden Akdeniz’e dökülür. Uzunluğu 60 km.dir.
021 ALARA ÇAYI : Batı Toros'ların oldukça yüksek kütlelerinden biri olan Geyik Dağlarından doğar. Antakya Körfezinden denize dökülür. Uzunluğu 60 km dir. Karacehennem kapısında çağlayanlar oluşturarak düz araziye açılır ve delta düzlüklerinden geçerek denize ulaşır.
022 ALAŞEHİR ÇAYI : Ege yöresinde Gediz Irmağı’nın en önemli kollarından biridir. Bulda’nın yaklaşık 15 km batısında bulunan Çal Dağından doğar. Uzunluğu 115 km’dir. Antik çağda KOGAMAS veya PHRYX adıyla bilinir. Önce kuzeydoğu yönünde daha sonra keskin bir dirsek yaparak batıya yönelir. Bu bölgede Koca Çay olarak da adlandırılır. Sarıgöl Kasabası yakınlarından geçtikten sonra Gözlübaba dağından doğan güçlü bir kol ile birleşerek daha sonra Gediz vadisinin uzantısı olan ovaya girer. Alaşehir’in 2 km kadar güneydoğusundan geçerek Salihli’nin 3 km batısında Gediz Irmağı ile birleşir.
023 ALATA ÇAYI : Orta Toros'larda Bolkar Dağları eteklerinden doğar ve Erdemlinin 1 km doğusun da denize dökülür. Uzunluğu 65 km dir.
024 ALİKEL SUYU : Sakarya Irmağının Aaktaş yakınlarında birleşen bir koludur.
025 ALİÖREN DERESİ : Banaz Kazası’nın 1 km doğusunda Banaz Çayına karışan bir koldur.
026 AMBAR ÇAYI : Dicle Irmağının Diyarbakır’ı geçtikten sonra bir dirsek yaparak doğuya yöneldiği anda kuzeybatından gelip karışan bir koludur.
027 ANKARA ÇAYI : Enduru çayı olarak da bilinir. Ankara’nın içinden geçer. Uzunluğu 186 km dir. Sakarya Irmağına katılır. Ankara’nın batısında birleşen 3 kolu vardır. Bunlar Ankara’nın kuzeydoğusundaki İdris Dağlarından doğan Hatip Çayı dır. (Diğer adı Bent Deresidir). Kayaş vadisini boyunca katleden Hatip Çayı Elmadağ dan ve Haymana Platosundan ince su ile birleşir. Emir ve Mogan Göllerinin sularını da alır. Ankara’nın kuzeyindeki Aydos Dağından doğan Çubuk Çayı ile güneye doğru oldukça uzun bir yol kat eder. Bu üç akarsu Ankara’nın 20 km kadar batısında birleşerek Ankara Çayını oluşturur. Bir süre doğu-batı doğrultusunda akar. Kuzeydoğuda Mürtet Ovasından geçen ova suyunu alır. Malı Köy yakınlarında güneybatıdan gelen Haymana Suyunu da aldıktan sonra keskin bir dirsek ile kuzeybatıya döner ve doğu-batı doğrultusunda akarak Çağlayan Kasabası yakınlarında Sakarya Irmağı ile birleşir.
028 ARAÇ ÇAYI : Soğanlı çayının diğer adıdır.
029 ARAPKİR SUYU : Kemaliye önlerini geçtikten sonra kuzeybatıdan Karasuya katılan bir koldur.
030 ARAS IRMAĞI : Bingöl Dağlarının kuzey yamaçlarından doğar ve Hazar Denizine dökülür. Ülkemizde ki uzunluğu 1059 km’dir. Güney doğu-kuzeybatı doğrultusunda akar ve daha sonra geniş bir yay çizerek doğuya yönelir. Tekman yakınlarında Palandöken dağlarından doğan küçük bir kolu alarak genişler. Küllü Kasabası yakınlarında güney doğuya dönerek Pasinler Ovasına iner. Burada batıdan gelen Pasin Çayı ile birleşip doğuya yönelir Tarihsel Çoban dede Köprüsünü geçerek Horosan yakınlarında kuzeyden gelen Zilin suyunu ve güneyden gelen iki küçük çayı alır. Darphane Kasabası yakınlarında batıdan gelen küçük bir kolun katılması ile geniş bir yay çizerek yeniden doğuya yönelir. Pernavut Kasabasını 10 km kadar geçtikten sonra kuzeyden gelen 174 km uzunluğunda ki Arpa Çay ile birleşir. Kaynakları ve yukarı kesimi Türkiye’de bulunan Sarı suyu (Zengibar Çayı)’la İran’da birleşir. Daha sonra güneydoğuya yönelerek yine kaynakları Türkiye’de olan Kura Irmağı ile birleşip Hazar Denizine dökülür.
031 ARPA ÇAY : Sovyetler Birliğinde ki Akbaba Dağından doğar. Uzunluğu 174 km’dir. Bir süre Doğuya doğru aktıktan sonra keskin bir dirsek çizerek güneye yönelir. Bu kesimde Gümrü Çayı olarak da bilinir. Gümrü (Leninakan) Kentinin içinden geçer önce batıya ardından güneye yönelerek Türkiye toprakları içindeki iki önemli kolu olan Çıldır Suyu ve Allahuekber dağının doğu yamaçlarından doğan Kars Çayını alır. Tuzluca Kasabasının kuzeyinde Asar Irmağına katılır.
032 ARSIZÖZÜ SUYU : Delice Irmağı’nın Bozok Plâtosundan aldığı kollardan biridir.
033 ASİ IRMAĞI : Uzunluğu 380 km olup Türkiye’de ki kısmı 97 km’dir. Lübnan ve Antilübnan Dağları arasından doğar. Kuzeye doğru akarak Hama yakınlarında güçlü bir Akarsu ile birleşir. Batıdan da Sorul Deresini alır. Hatay yöresinden Türkiye’ye girer. Antakya Kentini geçip Amanos Dağlarının güneyinde Saman Dağı Kasabası yakınlarında Akdeniz’ e dökülür. Türkiye topraklarına girdikten sonra kuzeyden Karasu doğudan Afrin Çaylarını alır. Ayrıca Amik Gölünden çıkan Küçük Asi(Karadere) de Asi Irmağına katılır. Antakya Kenti yakınlarında ünlü Harbiye çağlayanlarını oluşturan Defne Suyu ile birleşir.
034 AŞAĞI HANİK ÇAYI : Dicle Irmağının Diyarbakır’ı geçtikten sonra bir dirsek yaparak doğuya yöneldiği anda güneyden gelip karışan bir koludur.
035 BAĞDEMİYE DERESİ : İlk Kurşun Köyü yakınlarında Güneyden gelip Küçük Menderese katılan bir koldur.Hadım GökSuyunun diğer adıdır.
036 BAKIRÇAY : Ege bölgesinin kuzeyindedir. Uzunluğu 129 km’dir. Balıkesir’in güneyindeki Ömer Dağından doğar. Çandarlı körfezinden Ege Denizi’ne dökülür. Üç önemli kolu vardır. Gelenbenin kuzeyindeki dağlardan doğan kolu kuzeybatı doğrultusunda akarak Gelenbeyi geçtikten sonra keskin bir dirsekle batıya ve Soma içinden geçerek Bakırçay ovasına iner. İkinci kol Savaş tepenin batısındaki dağlardan doğar. Kuzey-güney doğrultulu kısa ve oldukça hızlı akışlı Yarçalı deresidir. Üçüncü kol ise kuzeybatıda ki Madra Dağından doğar ve önceleri kuzeybatı-güneydoğu doğrultusunda akarak Turhanlı Kasabası yakınlarında geniş bir yay çizer ve güneybatıya yönelir. Bu üç kol Bakırçay ovasının ortalarında birleşerek Bakırçay adını alır. Kırkağaç ovasından Soma’nın yakınlarından daha batıda ise Yund ve Madra dağları arasında geniş ovadan geçer. Kozak kütlesinden doğan ve hızlı akışlı bir akarsu olan Sarı azmak deresinin getirdiği molozlar Bakırçayın daha güneye doğru iterek Çandarlı körfezinde denize dökülmesine neden olur. Antik çağda adı Kaikos’dur.
037 BANAZ ÇAYI : Büyük Menderes Irmağının önemli kollarındandır. Uşağ’ın 35 km kuzeydoğusundaki Murat Dağından doğar. Uzunluğu 165 km’dir. Dağın güneydoğu yamaçlarındaki bol sulu kaynaklarıyla beslenir. Önceleri kuzey-güney doğrultusunda akar. Hallaçlar köyünü geçtikten sonra sert bir dirsekle güneybatıya döner ve Kaplangı köyünden sonra Banaz ovasına girer. Banazın 1 km doğusunda kuzeyden gelen Güleç Çayı ve Aliören Deresini alarak oldukça güçlenir. Güneye yönelerek Susuz Kasabası yakınlarında doğudan Böğürtlen Dersini batıdan Derin Deresini alıp oldukça dar ve derin bir boğaz oluşturarak Boğazdan çıkar. Çoğuplu Köyü yakınlarında geniş bir yay çizerek batıya yönelir ve doğudan gelen Bulkas Çayını alır. Çağlayanlar yaparak Büyük Menderese karışır.
038 BATMAN ÇAYI : Dicle Irmağının önemli kollarından biridir. Güneydoğu Torosların yamaçlarından doğar. Birçok kolun birleşmesiyle oluşur. Uzunluğu 170 km’dir. Batman Çayının ana kolu Muş Ovasının güneyindeki dağlık kesimden doğar. Bu kola daha sonra Sırım ve Kolp Çayları katılır .Bu çaylar Boşat Köyünün 10 km kadar kuzeydoğusunda birleştikten sonra ana kola katılır. Üçüncü önemli kolu Sason Dağlarından doğan Sason Çayıdır. Bu çay Malabadi Kasabasının hemen kuzeyinde ana kol ile birleşir. Batman ilinin batısında geniş bir yay çizerek Dicle Irmağına dökülür.
039 BATTAL DERESİ : Sultan dağlarından iner ve güneyden Çavuşlu (Ilgın) gölüne dökülür.
040 BAYATÇIK DERESİ : Ahır Dağının bir bölümünü oluşturan Tok sivrisinden doğar. Porsuk Çayını oluşturan koldur.
041 BEHZAT DERESİ : Tokat İlinin Güneyinden gelip Yeşil Irmağa katılır.
042 BELİH SUYU : Şanlıurfa Yöresinden doğup Suriye’de Fırat Irmağına dökülür.
043 BENDİMAHİ ÇAYI : Van Gölünün kuzey doğusunda Erciş Körfezinden göle dökülür
044 BERAY SUYU : Porsuk Çayının Porsuk Barajı bölümünde aldığı bir koldur.
045 BEŞGÖZLER DERESİ : Eber Gölünden kaynaklanan ve İlyas Paşa köyünde Sakarya Irmağına katılan koldur.
046 BEŞİKTEPE SUYU : Ergene Irmağını Muratlı yakınlarında güneyden gelerek katılan bir koldur.
047 BEŞPINAR DERESİ : Çoruh Irmağının Bayburt’un kuzeyindeki Düzeker Ovasında birleşen bir koludur.
048 BEŞPOYRAZ DERESİ : Abant Gölünü çevreleyen dağlardan gelip yarılmış vadilerden geçerek Abant Gölüne dökülür.
049 BETRO SUYU : Çoruh Irmağına Artvin iline yaklaşırken Şavşat ve Ardanuç çevrelerinin suları ile oluşan ve sağ taraftan katılan bir koludur.
050 BİGA ÇAYI : Kocabaş Çayının diğer adıdır.
051 BOĞAZ DERE : Terkoz Gölünün fazla sularını Karadeniz’e boşaltan bir gide genidir.
052 BOĞAZLIYAN ÇAYI : Delice Irmağı’nın Bozok Plâtosundan aldığı kollardan biridir.
053 BOLU SUYU(BÜYÜK SU) : Abant Gölü’ nün ayağı olup Bolu Ovası’ndan geçer, Büyük Su adıyla bilinir. Mengen Çayı ile Bolu’nun kuzeydoğusunda Çağ Gölü’ nün ayağını alarak birleşip Devrek Çayı’nı oluşturur.
054 BOTAN ÇAYI : Ulu Çay olarak da bilinir. Kaynaklarını Doğuanadolu Bölgesinden alıp ve Güneydoğuanadolu Bölgesinde Dicle Irmağına kavuşur. Uzunluğu 268 km’dir. Başlangıç kolları Van Gölünün güneyi ile Hakkari Yöresi arasındaki Yüksek dağlık kesimden kaynaklanır. Bu kesimde Nordus Çayı adıyla anılan akarsu batıya doğru akarak önce sağdan Van Gölünün güneyindeki dağlardan doğan Müküs (Bahçesaray) Deresini alır. Daha sonra batıda gene sağdan Hizan Çayını alır. Beytüşşebap yöresinden gelen Türbehan Deresi de akarsuya bu kesimde katılır. Akarsu Pervari’den geçerken Botan Çayı adını alır ve bu ad genellikle akarsuyun bütün çığırı için kullanılır. Adını aldığı bu yörenin adı eski kaynaklarda Buhtan olarak geçer. Daha sonra güneybatıya yönelip Siirt Kentinin yaklaşık 3 km güneyinden geçer. Doğudan gelen Zarova Suyunun ve kuzeyden elen Keşan Çayını aldıktan sonra Kurtalan İlçesine bağlı Çaltepe (Eski adı Til) Köyü yakınında Dicle Irmağına katılır.
055 BUDAKÖZÜ ÇAYI : Delice Irmağı’nın Sungurlu Yöresinden aldığı koludur.
056 BULANIK SUYU : Doğu Anadolu bölgesinde Van Gölünün kuzeybatısında Bulanık ilçe merkezinde bulunan Haçlı Gölünün bir gideri olarak Murat Irmağına katılır.
057 BULKAZ ÇAYI : Afyon İlinin Çoğuplu Köyünün doğusundan gelir ve Banaz Çayına katılır.
058 BÜYÜKDERE ÇAYI : Çanakkale Gökçeada da Gökçeada barajının sularını sağlar.
059 BÜYÜK MENDERES IRMAĞI : Ege bölgesinin en büyük akarsuyudur. Uzunluğu 584 km dir. Başlıca kolları Banaz Çayı, Çine Çayı, Karaçay ve Çürüksudur. Anadolu'nun dağlık kesimlerinden doğar. Murat Dağından inen Banaz Çayını Çivril tarafından uzanan Kufi Çayını Denizliye doğru akan Emir Çayını ve bunun uzantısı Çürük suyunu aldıktan sonra Sarayköy yakınlarında kendi adını taşıyan ovaya iner. Ardından Çivril ovasını geçerek Çökelez Dağını kuzeyden dolaşır daha ileride güneyden Akçayı güneydoğudan Çine Çayını aldıktan sonra Balat Ovasına geçer. Düz bir taban üstünde sık sık yatağını değiştirir.
060 BÜYÜK SU : Bolu Suyunun diğer adıdır.
061 CARA DERESİ : Çıldır gölünden Taşbaşı yöresinde çıkıp Kors Çayına katılır.
062 CEBİN SUYU : Sivas’ın Batısında kuzeyden gelip Kızıl Irmağa dökülür.
063 CEHENNEM DERESİ : Dalaman Çayı’nın Kapız vadisinin iki tarafındaki dağlardan gelip doğudan aldığı yaz aylarında kuruyan bir koludur.
064 CENGİGE (ÇAĞLAYAN)DERESİ: Erzincan Ovasının Güneydoğusundan gelen ve Girlelik Çağlayanından dökülen suları toplayan Karasu ’yun bir koludur.
065 CEYHAN IRMAĞI : Doğu Anadolu bölgesinin batısından Kahramanmaraş ile Elbistan ilçe merkezinin 2 km kadar Güneyindeki Şardağın Pınarbaşı mevkiinden doğarak Akdeniz’e dökülür. Uzunluğu 509 km dir. Elbistan ile merkezinden sonra doğu-batı doğrultusunda akar. Kuzeyden Tahtalı Dağlarından inen Hurman Çayını, doğudan Nurhak Dağlarından doğan Söğütlü Irmağını ve batıdan Binboğa Dağlarının eteklerinden doğan Göksun Çayını alır ve Elbistan Havzasını terk eder. Güneye doğru yönelir. Gölbaşı göllerinin sularını toplayan Aksu Çayını alarak Ceyhan Ovasına girer. Bu ovada Kadirli yöresinin sularını toplayan Savran Çayı ile Körsulu Çayını alır. Ve Çukurova’nın doğu kenarını izleyip Karataş’ın doğusundaki alçak tepeleri bebeli boğazından geçerek denize ulaşır.
066 COT SUYU : Hanak Yöresinden gelen sularla beslenir. Kısır Dağından sonra Ardahan’ın doğusunda Kura Irmağına katılır.
067 ÇAKIT SUYU : Akdeniz bölgesinde Adana’nın batısında Seyhan Baraj gölüne dökülür. Kuzeyde Niğde ili sınırları içinde Volkanik kökenli Pozantı dağlarından doğan Pozantı Deresi kuzeydoğu-güneybatı doğrultusunda bir süre aktıktan sonra bir yay çizerek güneye döner. Öte yandan Bolkar Dağları’nın kuzey yamaçlarından doğan doğuya doğru çıktıktan sonra güneydoğuya dönen Ulukışla Suyu yada Halkapınar Pozantı deresi ile birleşerek Çakıt suyunu oluşturur. Uzunluğu 125 km dir. Çiftehan ile Hacıkırı arasında kendi adıyla anılan Çakıt Boğazından geçip Çukurovaya girer ve Seyhan Baraj gölüne dökülür.
068 ÇALTI SUYU : Karasu’ yun İliç önlerini geçtikten sonra aldığı bir koldur.
069 ÇAN DERESİ : Kocabaş Çayının Başlangıç kesimindeki ismidir.
070 ÇANAKÇI DERESİ : Niksar Suyu olarak da bilinir. Kerkit ırmağının Niksar önlerinde aldığı bir koldur.
071 ÇARK SUYU : Sapanca Gölünün sularını boşaltan dere kuzeydoğudan gelerek Sakarya Irmağına katılır.
072 ÇARŞAMBA ÇAYI : Akdeniz bölgesinden doğar ve iç Anadolu bölgesinde Konya Kapalı Havzasında sona erer. Beyşehir gölünün güneydoğusundan doğal bir gidegen olarak çıkan çay Menderesler oluşturarak kuzeyden Suğla gölüne akar. Doğal akışını yitirmemesi için kanal içine alınmış olan çayın bu bölüm Beyşehir kanalı adıyla anılır. Apa barajına kadar bu adla giden çay Apa barajından sonra Çarşamba Çayı adını alır. Çumra yöresinden kollara ayrılarak Karakaya yöresinde bataklıklarda sona ere. Uzunluğu 105 km dir.
073 ÇATAK DERESİ : Boz Ddağlardan doğar ve Kadın Deresi ile birleşir.
074 ÇEKİT SUYU : Aladağlardan kaynaklanan ve kuzeybatıdan gelen Seyhan Baraj Gölü ardında Seyhan Irmağı ile birleşen bir koludur.
075 ÇERCİ DERESİ : Sivas’ın batısında güneyden gelip Kızıl Irmağa dökülür.
076 ÇEVEREK ÇAYI : Karadeniz bölgesinin orta bölümünde Amasya’nın 18 km güneyinde Yeşilırmaka katılır. Yeşilırmak’ın üç büyük kolundan biridir. Uzunluğu 33 km dir. Tokat’ın güneybatısındaki Develi Dağları ile Sivas’ın kuzeybatısındaki Çamlıbel Dağından inen kolların Artova düzlüğü yakınlarında birleşmesiyle oluşur. Bir süre güneybatı yönünde akar ve gür kaynaklı güçlü kollar alır. Keskin bir dirsek ile kuzeye yönelen bozok Platosu içinde dar ve derin boğazlar oluşturur. Adını aldığı Çeverek’in doğusundan geçtikten sonra gebe batı kuzeye ve kuzeydoğuya yönelir. Göyncek’i yaklaşık 6 km geçince güneybatıdan gelen Çorum çayını alır. Yaklaşık 20 km sın Amasya ovasından Yeşilırmaka dökülür. Bozok Platosunda akarken Çamlık alanlar içinden geçer. Bu kesimde bol balık yaşar.
077 ÇEVRE SUYU : Ermenek Çayının diğer adıdır.
078 ÇIĞLI SUYU : Zap suyunun diğer adıdır.
079 ÇILDIR SUYU : Arpa Çayın önemli bir koludur. Çıldır Ovasından doğar. Gümrü Kenti dışında Arpa Çayına katılır.
080 ÇİLKARI DERESİ : Alemdar Boğazının çıkışında Omala Ovasının sağından Yeşil Irmağa Katılan bir koldur.
081 ÇİNE ÇAYI : Ege bölgesinin koludur. Muğla’nın batısındaki dağların eteklerinden doğan çay İkizdere, Karpuzlu, Malgaç, Koçak, Emirdoğan, Kısır, Torluk Köşk dereleri gibi kollarla büyür. Yatağan ovasından geçen bölümü Yatağan’ın eski adı Ahiköy çayı olarak ya da Dipsiz çay diye anılır. Eski Çine yakınlarında Çine ovasından çıkar, sonra kuzeybatıya yönelerek yeniden dar bir boğaza girer ve aydın ovasından çıkar. Aydın’ın güneyinde Koçarlı’nın ise doğusunda bir noktada Büyük Menderese karışır. Uzunluğu 99 km dir. Karpuzlu Deresi en büyük koludur.
082 ÇORLU SUYU : Ergene Irmağına Muratlı yakınlarında karışan bir koldur.
083 ÇORUH IRMAĞI : Doğu Anadolu dan doğup Karadeniz’e dökülen akarsuların en doğuda olanıdır. Uzunluğu 466 km olup bunun 442 km si Türkiye sınırları içindedir. Çoruh Irmağı Erzurum – Kars platosundan Mescit Dağının batı yamaçlarından doğar. Başlangıçta doğu-batı doğrultusunda akarken Bayburt önlerinde bir yay çizerek kuzeye yönelir. Bayburt’un içinden geçtikten sonra sağdan en önemli kolu Oltu Çayını alır. Oltu Çayında Tortum Gölünün Ayağı olan Tortum Çayını bu kavuşma yerinden az önce kendine katar. Artvin’e yaklaşırken sağ taraftan Şavşat ve Ardanuç çevresinin sularını toplayan Berta suyunu alır. Borka’nın ortasından geçerek Muratlı (Maradit) yakınlarında Türkiye topraklarından ayrılır.
084 ÇORUM SUYU : Karadeniz bölgesinin orta bölümünde Çekerek Çayının önemli bir koludur. Uzunluğu 121. Km Çorum’un kuzeybatısındaki köse dağının yamaçlarından Kızılırmak yakınlarından doğar. Güneydoğuya akarak Çorum’un batısından geçer. Güneybatıdan gelen Ahilyas deresini sonrada güneyden gelen Alaca suyunu alıp kuzeydoğuya yönelir daha sonra Mecitözü ilçe Topraklarını Akaçlayan Tanözü suyunu alır ve Amasya Ovasının tam güneybatısında Yeşilırmaka karışan Çekerek Çayıyla birleşir.
085 ÇUBUK ÇAYI : İç Anadolu bölgesinin yukarı Sakarya kesiminde uzunluğu 84 km dir. Ankara’nın kuzeyinden Aydos Dağının yamaçlarından doğar. Kuzey- güney doğrultusunda akarak çubuk ovasına geçer. Ankara ovasında Hatip Çayı ve incesu ile birleşip bir yay çizerek batıya yöneldikten sonra Ankara Çayı adını alır ve Sakarya ırmağı ile birleşir.
086 ÇÜRÜK SU : Büyük Menderes Irmağının kolu olan Emir Çayının uzantısıdır.
087 DADAY ÇAYI : Gök Irmağın Daday Kasabası yakınlarında Batı – Doğu doğrultusunda ilerlerken aldığı adıdır.
088 DALAMAN ÇAYI : Akdeniz bölgesinin batı-sınırlarında Akdeniz’e dökülür. Gölhisar’ın güneyinde Yeşilgöl dağının kuzey yamaçlarından çıkar. Uzunluğu 225 km dir. Başlangıç kesiminde Horzum çayı olarak bilinir. Önce kuzeye daha sonra kuzeybatıya yönelerek Gölhisar ovasından geçer. Bu kesimde de Kelekçi çayı adıyla anılır. Ardından Acıpayam ovasının güneyinde büyük bir dirsek yaparak güneybatıya yönelir. Kapız vadisinin iki tarafındaki dağlardan gelen gür akışlı Hüsniye ve Gürlek sularını batıdan doğudan ise yazın kuruyan Gökçay, Örençay cehennem deresi gibi küçük suları aldıktan sonra Örentepe ile Bulgurlu tepe arasından Dalaman Ovasına girer ve Akdeniz’e ulaşır.
089 DALYAN ÇAYI : Köyceğiz Gölünün güneyinden çıkan bir göl gideridir. Dalyan kasabasının kuzeybatısında saz ve kamışlardan oluşan adacıklar arasında akar ve Akdeniz’e dökülür.
090 DANKIRAN ÇAYI : Dicle Irmağının Diyarbakır ilini geçtikten sonra bir dirsek yaparak doğuya yöneldiği anda batıdan gelip karışan bir koludur.
091 DAVENT DERESİ : Edirne il sınırları içinde bulunan dere üzerine Kadıköy Barajı kurulmuştur.
092 DELİCE IRMAĞI : İç Anadolu bölgesinin orta Kızılırmak bölümünde Kızılırmağ’ın en uzun koludur. Uzunluğu 426 km dir. Akdağ madeni dağlarından doğduktan sonra Bozok Platosunun irili ufaklı sularını toplar. Arsızzözü, Sorçunözü , Eğriöz, Konak çayı, Boğazlıyan kollarını oluşturur. Ankara-Kayseri arası Fakılı İstasyonu yolundan Çerikli istasyonu yakınına kadar olan kesiminde aynı adlı vadiyi izler. Çankırı’nın doğusunda Kızılırmağ’a karışır.
093 DELİÇAY : Uludağ ve Bursa Ovalarından gelen suları bünyesinde toplayan akarsu Bursa Ovasında Nilüfer çayına karışır.
094 DELİİNİŞ ÇAYI : Demirci Simav Dağlarının kuzeyinden inen Gediz Irmağının bir koludur.
095 DEMREK ÇAYI : Demirli Simav Dağlarının kuzeyinden inen Gediz Irmağının bir koludur.
096 DERİN DERESİ : Afyon İlinin Susuz Kasabasının batısından gelen ve Susuz Kasabası yakınında Banaz Çayına katılan bir koldur.
097 DEVEGEÇİDİ (FURTAKSA)SUYU: Diyarbakır ili yakınında kuzeybatıdan gelip Dicle Irmağına katılır.
098 DEVREK ÇAYI : Abant Gölünün ayağı olan ve Bolu ovasından geçen Bolu suyu (Büyüksu) ile Çağa Gölü ayağını da alarak Mengen’den gelen Mengen Çayının birleşmesiyle oluşur. Bu iki akarsu Bolu’nun kuzeydoğusundaki Göksu’da birleşir. Önce Dirgene Çayı, daha ileride Devrek Çayı adını alır. Kuzeye yönelen Devrek Çayı sonra güneybatı-kuzeydoğu doğrultusunda akarak Devrek’ten geçer. Karabük-Zonguldak demiryolu üzerindeki Tefen İstasyonu yanında Filyos Çayına karışır. Uzunluğu 170 km dir.
099 DEVREZ ÇAYI : Kızılırmağ’ın üç büyük kolundan biridir. Uzunluğu 186 km dir. Köroğlu dağlarının kuzey yamaçlarından inen sular Devrez Çayının kaynaklarını oluşturur. Önceleri kuzeye doğru akarak Kurşunlu’dan sonra daha çok batı-doğu doğrultusunda ilerler. Kuzeyde Ilgaz dağlarından inen suları alır. Ilgaz ilçe merkezinden geçer. Tosya önlerinde Tosya ovasına akar. Tosya ovasından sonra Güneybatı-kuzeydoğu doğrultusunda akarak Kargı’nın güneybatısında Kızılırmağ’a karışır.
100 DİCLE IRMAĞI : Hazar gölünün (Gölcük) ayağı ile bu gölün yakınında bulunan Hazar baba dağından çıkar. 1900 km uzunluğunun Türkiye’deki bölümü 523 km dir. Başlangıç kesiminde Ergani yada Maden Suyu adıyla bilinir. Eğil’in 10 km kadar doğusunda kuzeyden gelen Dipni çayını alır. Diyarbakır’a ulaşmadan az önce güneybatıdan gelen Devegeçidi (Furtaksa) suyunu alır. Diyarbakır önlerinde geniş bir yatak içinde akar kenti geçtikten sonra bir dirsek çizerek doğuya yönelir ve asıl önemli kollarını bundan sonra alır. Bunlar sırasıyla batıdan Dankıran çayı, güneyden Yenice suyu ve Karasu , kuzeybatıdan Kuru Çay’dır. Daha sonra çığırların hepsi Türkiye sınırları içinde bulunan Batman, Garzan, Botan çayları gibi üç önemli kol alır. Kulp ve Sason Dağlık yörelerinden sonra Batman çayı adıyla anılır. Kaynağın Hacreş ve Sason dağlarından sonra güneydoğuya yönelen Dicle ırmağı Mardin eşiğini dar ve derin boğazlarla yaparak Cizre ‘ye iner. Türkiye Suriye sınırını oluşturduktan sonra Habur kavşağında Irak topraklarına girer. Kurna’da Fırat ile birleşerek Şattül-Arap adını alarak Basra körfezine dökülür. Türkiye hudutları dışında kendine ulaşan kollar Büyük Zap ve Diyalı sularıdır.
Devam edecek.....
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder